Met een boot van plastic flesjes trek je wél aandacht

Foto Rien Zilvold

Marius Smit bouwde een sloep van plastic afval. De ‘grondstof’ viste hij uit de gracht. Nu wordt hij professioneel plasticvisser.

AMSTERDAM - Een zwerver op jacht naar statiegeld? Iemand van de gemeentelijke schoonmaakdienst? Wanneer je een man plastic flesjes uit de Amsterdamse grachten ziet vissen, denk je daar misschien aan. Totdat je ziet dat de man in kwestie netjes gekamd en gewassen is en een gloednieuwe boot heeft.

Vanaf maandag kun je hem tegenkomen, in het echt. Vanaf dan is Marius Smit (40) werkzaam als professioneel plasticvisser in de hoofdstad.

Vissen naar plastic. Voor Smit was het eigenlijk al bijna dagelijkse koek. De afgelopen drie jaar verzamelde hij flesjes en ander plastic afval uit de Amsterdamse grachten. De opbrengst: 30.000 frisdrankflesjes. Deze liet hij vermaken tot repen schuim. Van dit schuim bouwde hij datgene wat hij al drie jaar voor ogen had: een boot. Afgelopen week werd de laatste laklaag aangebracht en daarmee is de toekomstige ‘vissersboot’ klaar voor gebruik.

„Het begon in Borneo’’, vertelt Smit. „Mijn vrouw en ik liepen over een strand dat prachtig had moeten zijn. Door de hoeveelheid plastic afval die was aangespoeld, was er letterlijk geen zandkorrel meer te zien.’’ Dit zette Smit, werkzaam in de marketingwereld, aan het denken. Hij wilde iets doen tegen plasticvervuiling van het oceaanwater, waardoor complete eilanden van drijvend plasticflintertjes – beter bekend als ‘plasticsoep’ – ontstaan.

Terug in Nederland wordt Smit een man met een missie. ‘Ik bouw een boot van plastic afval. Maar ik heb nog nooit een boot bestuurd, laat staan gebouwd. Help me’, luidt zijn boodschap op Twitter begin 2011. Zijn onervarenheid blijkt later juist de sterke kant van zijn plan: „Doordat ik zelf niets wist, kwamen er allerlei mensen op me af met ieder een eigen expertise.” Het team groeit, het plan wordt concreet, en de boot krijgt een naam: de Plastic Whale.

Glanzende sloep

Alleen het bouwmateriaal, plastic troep, moet dan nog verzameld worden. Wat dat betreft zijn de Amsterdamse grachten een schatkist, weet Smit. Dus gaat hij vanaf dat moment de grachten af op jacht naar plastic. Soms alleen, soms met vrienden en familie en soms met honderden andere plasticvissers die hij via de sociale media heeft weten te bereiken. Ieder met een ouderwets visnetje als geschut. Nadat bergen plastic uit de grachten zijn gevist, worden ze tot kleine stukjes verpulverd en uiteindelijk omgezet in repen schuim. Uit dit schuim wordt de boot opgebouwd.

„Ik wilde echt een mooie sloep maken en zo laten zien dat je van plastic troep als grondstof dingen kunt maken die er niet gerecycled uitzien” , aldus Smit. Met een vlot van aan elkaar gebonden flesjes trek je niemands aandacht. „Daar laat je de waarde van plastic afval niet mee zien.”

Drie jaar later is de Plastic Whale klaar: een blauwe, gloednieuwe, glanzende sloep. Trots presenteerde Smit hem woensdag aan het publiek op de Hiswa. Op het eerste gezicht is er inderdaad niets dat verraadt dat de Plastic Whale van afgedankt plastic gemaakt is. De boot onderscheidt zich in niets van de andere boten op de jaarlijkse watersportbeurs – behalve misschien de zes visnetjes in de boot die dienen als decoratie.

De ambities van Smit en zijn team zijn groot. De Plastic Whale was slechts het begin. „Vanaf 17 maart, als de boot het water in gaat, ga ik aan de gang als professioneel plasticvisser’’, zegt hij. Vier dagen in de week, drie uur per dag wil hij met zijn Plastic Whale de grachten op, vissend naar plastic zooi. Maar niet in zijn eentje, want met hulp van anderen gaat het een stuk sneller en valt er ook nog eens geld te verdienen.

„Als bedrijfsuitje is plasticvissen hartstikke populair’’, stelt Smit. Dit organiseert hij vanaf zestig euro per persoon. „Vorig jaar kwam Starbucks met een team van negentig man. Het koffiebedrijf was verbaasd, want de opkomst bij een bedrijfsuitje was nog nooit zo groot geweest.’’

En dat zijn niet de enige inkomsten die de plasticvisser voor ogen heeft. „Wist je dat van petplastic fleecetruien gemaakt worden?” Smit knikt enthousiast als antwoord op zijn eigen vraag. ‘Amsterdams Grachtenplastic’ moet de merknaam worden voor allerlei producten van het gerecyclede plastic, van kunst tot kleding. ,,Hoe vet zou het zijn als je een broek draagt die van plastic uit de grachten gemaakt is?”